ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΑΡΗ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ:΄΄ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΥΜΑΘ

Φωτογραφίες,επιστολές-ντοκουμέντα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Θράκης και κειμήλια του Στρατηγού Κωνσταντίνου Καλλάρη θα ενταχθούν στην Έκθεση ΄΄Κειμηλία Απελευθέρωσης΄΄που διοργανώνει το ΥΜΑΘ για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση.

Πρόκειται για τμήμα του Αρχείου Καλλάρη που η αείμνηστη κόρη του η Χρυσηίδα Καλλάρη, μας το εμπιστεύθηκε, μέσω της ανηψιάς της Αναστασίας Κατσίνη, με στόχο την αποθησαύριση και τη δημοσιοποίηση του.

Η δημοσιογραφική έρευνα μας οδήγησε στις εγγονές του αδερφού του Στρατηγού, Μαρία και Βάνα Καλλάρη, με αποτέλεσμα το αρχείο να εμπλουτιστεί με πρόσθετο αδημοσίευτο υλικό και κειμήλια, που τώρα θα έχουν τη δυνατότητα να τα μελετήσουν οι κάτοικοι της Βόρειας Ελλάδας μέσω της περιοδεύουσας έκθεσης του υπουργείου.

Η αποθησαύριση είναι σε εξέλιξη και νέα ντοκουμέντα πιστοποιούνται καθημερινά για να προσθέσουν πληροφορίες για τα ιστορικά γεγονότα από την προεπαναστατημένη Ελλάδα μέχρι και την μεταπολίτευση.

Σε αυτήν την προσπάθεια συνέβαλλαν και συμβάλλουν με τις γνώσεις τους και στον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο τους, ο συυγραφέας και διευθυντής του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Βασίλης Νικόλτσιος, ο συγγραφέας και ιστορικός Απόστολος Παπαγιαννόπουλος, ο καθηγητής ιστορίας της Σχολής Ευελπίδων Ανδρέας Καστάνης, ο καθηγητής και συγγραφέας Διονύσης Μοσχόπουλος.

Τους ευχαριστώ θερμά καθώς χωρίς τη δική τους συμμετοχή η δημοσιοποίηση του υλικού θα ήταν ανέφικτη.

Νατάσα Μποζίνη

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΥΜΑΘ κ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΡΑΟΓΛΟΥ ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας στη σημερινή συνέντευξη Τύπου σχετικά με τη παρουσίαση των δράσεων που διοργανώνει το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης, με την ευκαιρία του εορτασμού της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας.  Προσωπικά αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά γιατί έτυχε σε εμένα η τιμή, η θητεία μου ως Υπουργός Μακεδονίας και Θράκης να συμπέσει χρονικά με αυτήν τη μεγάλη εθνική επέτειο.  Όπως γνωρίζετε τα έτη 2012 και 2013 είναι ιδιαίτερης ιστορικής, εθνικής και συναισθηματικής σημασίας για τον Ελληνισμό, καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου, των Νήσων του Ανατολικού Αιγαίου, αλλά και την ενσωμάτωση της Κρήτης στον κεντρικό κορμό του ελληνικού κράτους.  Πρόκειται για το μεγαλύτερο ελληνικό στρατιωτικό άθλο μετά το 1821. Η απελευθέρωση των ελληνικών πόλεων ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1912 και ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 1913, σηματοδοτώντας ουσιαστικά τον διπλασιασμό της εδαφικής έκτασης της Ελλάδας, αλλά και τον υπερδιπλασιασμό του πληθυσμού της χώρας μας. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω ότι σύμφωνα με ιστορικές πηγές, μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων η έκταση της Ελλάδας ανερχόταν σε 120.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ ο πληθυσμός της έφθασε τα 5 εκατομμύρια.    Η επέτειος των 100 χρόνων, που συμπληρώνονται φέτος από το 1912 έως και το 1913, είναι μια μοναδική ευκαιρία για την ελληνική Πολιτεία να αποδώσει τις πρέπουσες τιμές σε μια ένδοξη περίοδο της ελληνικής ιστορίας. Μια περίοδο ανδρείας, αυτοθυσίας και αγωνιστικότητας του ελληνικού Έθνους.  Αναμφίβολα, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι:  -ανέδειξαν τη δύναμη της ελληνικής ψυχής και -διδάσκουν πως, οι Έλληνες ενωμένοι, πετύχαμε ένα θαύμα. Σε αυτήν τη εθνική επέτειο, το Υπουργείο μας συμμετέχει ενεργά, διοργανώνοντας εκδηλώσεις τόσο στη Θεσσαλονίκη, όσο και στην υπόλοιπη Μακεδονία, ευελπιστώντας να μεταφέρουμε σε όλους τους Έλληνες τον εθνικό παλμό εκείνης της ιστορικής περιόδου.  Ο εορτασμός των 100 χρόνων ελεύθερης Μακεδονίας δεν είναι θέμα μόνο των Μακεδόνων, αλλά όλων των Ελλήνων. Οι εκδηλώσεις που ετοιμάζει το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης το τριήμερο 25-26-27 Οκτωβρίου δεν είναι αναπαράσταση, ούτε θεατρικό δρώμενο, αλλά αναβίωση ιστορικών στιγμών και γεγονότων, που στιγμάτισαν εκείνη την ιστορική περίοδο. Οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη αυτές τις ημέρες θα έχουν μηδενικό κόστος για το Υπουργείο μας, καθώς όλα τα έξοδα καλύπτονται από δωρεές.   Ό,τι οικονομική δυνατότητα έχουμε, επιλέξαμε να τη διαθέσουμε στις υπόλοιπες πόλεις. Και εστιάζω ιδιαίτερα στις δωρεές καθώς στις δύσκολες ημέρες που περνά η πατρίδα μας, υπάρχουν ακόμα αγνοί πατριώτες που θέλουν να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο και στα δρώμενα τούτης της πόλης. Με την ευκαιρία θέλω να απευθύνω πρόσκληση σε όλα τα Μ.Μ.Ε. της Θεσσαλονίκης για την προβολή και επικοινωνιακή υποστήριξη με καταχωρήσεις και προβολή ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων, των δράσεών μας, συμμετέχοντας και αυτά με το δικό τους τρόπο στον πάνδημο επετειακό χαρακτήρα των εκδηλώσεών. Όσον αφορά τώρα στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων: Στις 8.30 το βράδυ της 25ης Οκτωβρίου, προς τιμήν των Ενόπλων Δυνάμεων, θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη και σε Μέγαρο Μουσικής, συναυλία με τη συμμετοχή των φιλαρμονικών των τριών σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων στην κεντρική αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης.  Στις 6.45 το πρωί της 26ης Οκτωβρίου, ανήμερα της εορτής του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου και ημέρα απελευθέρωσης της πόλης μας, θα πραγματοποιηθούν κωδωνοκρουσίες από όλους τους Ιερούς Ναούς της Θεσσαλονίκης, ενώ θα υπάρξουν ταυτόχρονες κωδωνοκρουσίες συμβολικού χαρακτήρα και σε άλλες Μητροπόλεις, από το Διδυμότειχο μέχρι την Κρήτη και από την Κύπρο μέχρι την Κέρκυρα.  Η συγκεκριμένη δράση θα διαρκέσει περίπου 15 λεπτά και θα έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα, μιας και με την ανατολή της εκατονταετηρίδας από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης μας, θα συνοδεύεται από τους ήχους των καμπανών, τα προαιώνια σύμβολα της ορθόδοξης πίστης μας. Με αυτόν τον τρόπο δηλαδή, θέλουμε να στείλουμε ένα πανεθνικό μήνυμα συμμετοχής στον εορτασμό της απελευθέρωσης της Μακεδονίας μας.       Την ίδια ημέρα, μετά το πέρας της δοξολογίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το ιστορικό κτίριο του Διοικητηρίου, στο οποίο υπεγράφη η παράδοση της Θεσσαλονίκης, θα αξιοποιηθεί ως εκθεσιακός χώρος, ανοικτός στο κοινό, φιλοξενώντας την έκθεση «κειμηλίων απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης».  Τα εγκαίνια της θα πραγματοποιήσουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Πρωθυπουργός, ενώ για πρώτη φορά θα εκτεθεί το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης της Θεσσαλονίκης. Η έκθεση αυτή στάθηκε αφορμή να ψάξουμε και να βρούμε το γραφείο, πάνω στο οποίο υπογράφηκε η συνθήκη. Σχετικά τώρα με τα εκθέματα, έχουν επιλεγεί και συγκεντρωθεί σπάνια κειμήλια εποχής από ιδιώτες συλλέκτες, μουσεία και ιδρύματα της χώρας και τους οποίους ευχαριστούμε θερμά.  Μεταξύ αυτών θα είναι προσωπικά αντικείμενα: -του Ελευθέριου Βενιζέλου, -του Κωνσταντίνου του πρώτου, -των Ναυάρχων Βότση και Κουντουριώτη, -του Στρατηγού Καλλάρη, -κειμήλια αγωνιστών του Μακεδονικού αγώνα, αλλά και απλών ανθρώπων της εποχής. Η έκθεση κειμηλίων συνδιοργανώνεται με το ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και την επιμέλεια της έχει ο κ. Βασίλειος Νικόλτσιος. Μέγας χορηγός είναι η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, ενώ οι εκθεσιακές κατασκευές, είναι προσφορά της ΔΕΘ ΑΕ. Το Σάββατο 27 Οκτωβρίου οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν με τη γιορτή σημαίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού. Είναι μια συμβολική, τιμητική πορεία. Η διοργάνωση και η εξέλιξή της στηρίχθηκε σε ιστορικές πηγές και συγκεκριμένα σε επισημάνσεις των Γιάννη Μέγα και Νικόλαου Μέρτζου.  Η πορεία θα ξεκινήσει από την 26ης Οκτωβρίου, κοντά στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης, θα διασχίσει τις οδούς: -26ης Οκτωβρίου, -Πλατεία Δημοκρατίας, -Καραολή και Δημητρίου Κυπρίων Αγωνιστών (Διοικητηρίου), -Αγίου Δημητρίου, -Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης -Ίωνος Δραγούμη, -Πλατεία Ελευθερίας, -Αγίας Σοφίας και Μητροπόλεως γωνία, -Λεωφόρος Νίκης -και θα καταλήξει στον Λευκό Πύργο. Η παρέλαση αυτή θα πραγματοποιηθεί στα βήματα των ελευθερωτών, με τη συμμετοχή: -ενός λόχου Ευζώνων (της Προεδρικής Φρουράς), -λόχου της Σχολής Ευελπίδων, -της Σχολής Δοκίμων, -της Σχολής Ικάρων,  -της Σχολής Αξιωματικών της Αστυνομίας, -Λόχου Ειδικών Δυνάμεων, -μιας διμοιρίας στρατιωτών με στολές εποχής και -μιας διμοιρίας έφιππων, επίσης με στολές εποχής. Κατά τη διάρκειά της θα πραγματοποιηθούν τέσσερις στάσεις όπου σε κάθε μια από αυτές, θα γίνεται έπαρση σημαίας σε ανάμνηση και προσομοίωση των γεγονότων της εποχής εκείνης.  Στόχος της δράσης αυτής είναι να αναδείξουμε τους ιστορικούς τόπους και τα γεγονότα που σηματοδότησαν την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Οι στάσεις αυτές είναι: -το Διοικητήριο, -ο άγιος Μηνάς που ήταν η τότε Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, -το Μουσείο Μακεδονικού αγώνα όπου στεγαζόταν το τότε Ελληνικό Προξενείο και τέλος -ο Λευκός Πύργος σε ανάμνηση της έπαρσης της ελληνικής σημαίας την 28η Οκτωβρίου 1912. άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η 27η Οκτωβρίου, κάθε χρόνο, είναι η ημέρα της ελληνικής σημαίας.  Η εκδήλωση αυτή έχει ένα τελετουργικό, είναι απόλυτα συντονισμένη από τον Ελληνικό στρατό και «ντύνεται» με τη συμμετοχή εκατοντάδων εθελοντών, που έχουν ως σκοπό την ανάδειξη και το ιδιαίτερο της επετειακής αυτής εκδήλωσης. Θέλω εδώ να τονίσω το εξής. Ίσως κάποιοι σκεφτούν γιατί μια ακόμα παρέλαση, Καταρχήν δεν είναι παρέλαση.  Είναι μια συμβολική, τιμητική πορεία στα βήματα των ελευθερωτών. Ούτως ή άλλως από την 26η Οκτωβρίου, κάθε χρόνο, όλα αυτά τα Στρατιωτικά Σώματα έρχονται στην πόλη μας για τη μεγάλη παρέλαση. Εμείς αξιοποιούμε την εδώ παραμονή τους. Το τριήμερο των εκδηλώσεων θα ολοκληρωθεί με τις επετειακές εκδηλώσεις του Λαγκαδά, στο Μπίλλειο Πολιτιστικό Κέντρο. Η 27η Οκτωβρίου είναι διπλή γιορτή για την πόλη του Λαγκαδά, καθώς είναι η επίσημη ημέρα απελευθέρωσης της πόλης από τον Τουρκικό ζυγό το 1912, αλλά και από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής το 1944. Στις 8 το βράδυ, λοιπόν, το ΥΜΑΘ, τιμώντας τη διπλή ιστορική επέτειο της πόλης του Λαγκαδά, διοργανώνει στο Μπίλλειο Πολιτιστικό Κέντρο εκδήλωση με γνωστά και ανέκδοτα τραγούδια του Μακεδονικού και Βαλκανικού Αγώνα. Πρόκειται για μια μουσική παράσταση με θέμα τη δημοτική παράδοση, όπως αυτή αποτυπώθηκε μέσα από τους αγώνες των Ελλήνων για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Οι δράσεις που ετοιμάζει το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης δεν θα περιοριστούν μόνο στην πόλη της Θεσσαλονίκης.  Αντίθετα, χάρη στην πάρα πολύ καλή συνεργασία που έχουμε με όλες τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις, σχεδιάζουμε από κοινού μια σειρά δράσεων σε όλους τις πρωτεύουσες της Μακεδονίας που απελευθερώθηκαν το 1912. Πιο συγκεκριμένα οι δράσεις στις οποίες προσανατολιζόμαστε είναι οι εξής: 1. Περιοδεύουσα έκθεση «Βαλκανικοί Πόλεμοι». Ιστορικά κειμήλια και φωτογραφικό υλικό θα ταξιδέψουν στις πόλεις της Μακεδονίας.  2. Περιοδεύουσα έκθεση βιβλίων με εκδόσεις της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και άλλων εκδόσεων που αναφέρονται στη Μακεδονία, καθώς και τοπικές εκδόσεις που θα υποδείξει ο εκάστοτε Δήμος για την τοπική του ιστορία. Τα βιβλία που θα εκτεθούν από τη μεριά του ΥΜΑΘ, θα αγορασθούν από το Υπουργείο και μετά το πέρας της έκθεσης θα δωριθούν στη Δημοτική Βιβλιοθήκη. 3. Φωτοκατασκευή σε εξωτερικό χώρο, σε συνεννόηση με τους Δήμους και σε συνεργασία με το Μουσείο Φωτογραφίας, ώστε παιδιά και επισκέπτες θα μπορούν να βάζουν τα πρόσωπά τους στην κατασκευή και να φωτογραφίζονται. 4. Διοργάνωση συναυλιών της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης ή και της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης, όπου  φυσικά  υπάρχουν οι υποδομές εσωτερικού χώρου και έχουν προηγηθεί οι σχετικές συνεννοήσεις. 5. Παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, οι οποίες θα ταξιδέψουν στις πρωτεύουσες της Μακεδονίας.  Όπως διαπιστώνετε το ΥΜΑΘ αξιοποιεί το ανθρώπινο δυναμικό των Δημοσίων φορέων του πολιτισμού, προκειμένου  να δώσει την ευκαιρία και στις ακριτικές περιοχές να ζήσουν τις ίδιες στιγμές με όσους κατοικούν στη Θεσσαλονίκη.  Τέλος, 6. Διακεκριμένοι εικαστικοί θα δημιουργήσουν  γλυπτό εξωτερικού χώρου προσφορά των ιδίων, που θα μένει στην κάθε πόλη και σε συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες θα δημιουργήσουν εικαστικές εγκαταστάσεις σε εξωτερικούς χώρους. Ο στόχος όλων των παραπάνω εκδηλώσεων που σας παρουσίασα διεξοδικά, είναι ένας.  Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που περνά ο τόπος μας, να ανυψώσουμε το εθνικό φρόνημα της κοινωνίας. Τιμούμε το χθες, αντιμετωπίζουμε το σήμερα, οραματιζόμαστε το αύριο. Γιατί εμείς οι Έλληνες, ενωμένοι, κάνουμε θαύματα.  Αξίζει όμως μια ιδιαίτερη αναφορά, που βγαίνει από τα βάθη της καρδιάς μου:  -στο Υπουργείο Εθνικής ¢μυνας και στο συνάδελφό μου Πάνο Παναγιωτόπουλο για τη συμμετοχή στη συν-διοργάνωση των δράσεών μας, -στον Διοικητή του Γ’ Σώματος Στρατού που σηκώνει όλο το βάρος της στρατιωτικής διοργάνωσης, στρατηγό κύριο Γεώργιο Μπασιακούλη, -Στους εκατοντάδες αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού, -στους στρατιώτες, -αλλά και στους εκατοντάδες εθελοντές της πόλης μας που συμμετέχουν στην όλη προσπάθεια καθώς -και στους συνεργάτες μου Βασίλη Γάκη, Πέγκυ Κιουτσούκη, αλλά και τους υπαλλήλους του Υπουργείου για την υποστήριξή τους. Κλείνοντας, θέλω να κάνω μια ειδική αναφορά στους χορηγούς μας, εταιρείες και πρόσωπα, που σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς μας υποστήριξαν και ένωσαν τις δυνάμεις τους με τις δικές μας.  Ό,τι θα δείτε τις επόμενες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, δεν είναι δαπάνη του Υπουργείου. Αλλά είναι προσφορά σε είδος και υπηρεσίες Μακεδόνων που η αγάπη τους για τον τόπο, τους οδήγησε κοντά μας. Σας ευχαριστώ.